كۈز پەسلىدە زىققا كېسىلىنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا نىمىلەرگە دېققەت قىلىش كېرەكلىكى

كۈز پەسلىدە ئەتىگەن بىلەن كەچنىڭ تېمپىراتۇرا پەرقى بىر قەدەر چوڭ، ھاۋا قۇرغاق بولغاچقا، چوقۇم زىققا كېسىلى قوزغىلىشنىڭ ئالدىنى ئېلىشقا ئەھمىيەت بېرىش تولىمۇ زۆرۈر. زىققا كېسىلىگە گىرىپتار بولغۇچىلارنىڭ ئۆپكىسى نورمال ئادەملەرگە قارىغاندا ئاسانلا ياللۇغلىنىش ۋە ئىنكاس پەيدا قىلىدىغان بولغاچقا، بىر قىسىم نورمال ئادەملەرگە زىيىنى ئانچە چوڭ بولمىغان ۋىرۇسلار كۆپ ھاللاردا زىققا كېسىلىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان باش جىنايەتچىگە ئايلىنىپ قالىدۇ. زىققا كېسىلى كۆپ يۈز بېرىدىغان پەسىل كۈز ۋە قىش پەسلى بولۇپ بۇ ئىككى پەسىلدە، زىققا كېسىلىگە گىرىپتار بولغان بالىلارغا قارىتا ئالدىنى ئېلىشقا تېخىمۇ دېققەت قىلىش كېرەك.

　كۈز پەسلىدە زىققا كېسىلىنىڭ كۆپ قوزغىلىشىدىكى ئاساسلىق سەۋەب تۆۋەندىكىچە:

1. ھاۋا قۇرغاق ۋە سوغۇق. كۈز ۋە قىش پەسلىدە ھاۋا تەدرىجىي سوۋۇپ، كېچە بىلەن كۈندۈزنىڭ تېمپېراتۇرا پەرقى بىر قەدەر چوڭ بولىدۇ. نەپەس يولىنىڭ سەزگۈرلۈكى يۇقىرى زىققا كېسىلىگە گىرىپتار بولغۇچىلارغا نىسبەتەن ئېيتقاندا، سوغۇق ھەم قۇرغاق ھاۋانى سۈمۈرگەندە ئۇلاردا كانايچە تارتىشىپ قېلىشنى ئېغىرلاشتۇرۇۋېتىدۇ.

2. سەزگۈرلۈك ئېشىپ كېتىدۇ. كۈز پەسلى گۈل چېڭى پەيدا بولىدىغان مەزگىل بولۇپ، زىققا كېسىلى ئېغىرلىشىپ كېتىش بىلەن مۇناسىۋەتلىك. بۇ　ۋاقىتتا، نەپەس يولى ۋىرۇسى جانلىنىپ كېتىدۇ. مەسىلەن: نەپەس يولى بىرىكمە ھۈجەيرە ۋىرۇسى، بۇرۇن ۋىرۇسى، تارقىلىشچان زۇكام ۋىرۇسى، مىكوپلازما قاتارلىقلار بىلەن يۇقۇملىنىشنىڭ ھەممىسى زىققا كېسىلىنىڭ پەيدا بولۇشى ۋە تەرەققىي قىلىشى بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىك.

3. ھاۋا ئۆتۈشمەي، باكتېرىيە پەيدا بولىدۇ. تېمپېراتۇرا تۆۋەنلىگەندىن كېيىن نۇرغۇن كىشى ئۆينى ئىسسىق ساقلاش ئۈچۈن، ئىشىك- دېرىزىلەرنى كۆپ ئاچمايدۇ. ئۆي ئىچى مۇھىتى نىسبەتەن يېپىق بولغاچقا، ئۆي ئىچىدە ئۈزلۈكسىز كۆپ مىقداردا كېسەللىك باكتېرىيەسى، ئەرمەك ھايۋانلارنىڭ تېرە كېپىكى، تاماكا ئىسى، ئادەملەرنىڭ پائالىيىتىدىن شەكىللەنگەن ھەر خىل غەيرىي پۇراق ۋە چاڭ- توزان قاتارلىقلار يىغىلىپ قالىدۇ. بۇ خىل مۇھىت ئاسانلا زىققا كېسىلى ۋە ھەر خىل زىيادە سەزگۈرلۈك كېسەللىكى پەيدا قىلىدۇ.

4. تەرتىپلىك داۋالاش ئېلىپ بارماسلىق، ئۆز ئالدىغا خالىغانچە دورىنى توختىتىش. قېلىپلاشمىغان داۋالاش، ھەتتا خالىغانچە دورىنى توختىتىپ قويۇش سەۋەبىدىن، زىققا كېسىلى جىددىي قوزغىلىدۇ ھەتتا ئېغىرلاپ كېتىدۇ. بۇنىڭ بىلەن ياللۇغ كۆرسەتكۈچى ئۆرلەپ ئۆپكە ئىقتىدارى جىددىي تۆۋەنلەيدىغان كېسەللەر كۆرۈنەرلىك كۆپىيىىدۇ.

ئۇنداقتا، كۈز ۋە قىش پەسلىدە زىققا كېسىلىنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا نىمىلەرگە دېققەت قىلىش كېرەك؟

1. ئۆلچەمسىز داۋالىنىشتىن ساقلىنىش كېرەك. دوختۇرنىڭ يېتەكچىلىكىدە قانۇنىيەتلىك ھالدا قايتا تەكشۈرتۈپ، زىققا كېسىلى تارىخىنى توغرا خاتىرىلەپ، ئوقۇش يېشىدىكى بالىلارغا قارىتا، نەپەس چىقىرىش چوققىسىدىكى ئېقىم سۈرئىتىنى ئۆلچەش تەكشۈرۈشى ئېلىپ بېرىپ، مەسىلە بايقالسا ۋاقتىدا تەڭشەپ داۋالاش ياكى ۋاقتىدا كېسەل كۆرسىتىش لازىم.

2. رىئاكسىيە قىلىدىغان نەرسىلەردىن يىراق تۇرۇش كېرەك. مەسىلەن، گۈل چېڭى كۆپ چىقىدىغان مەزگىلدە سىرتقا چىقىشنى ئازايتىش، سىرتقا چىققاندا ماسكا تاقىۋېلىش لازىم.

3. نەپەس يولى يۇقۇملىنىشتىن ئىمكانقەدەر ساقلىنىش كېرەك. ئاممىۋى سورۇنلارغا كىرىپ چىقىش قېتىم سانىنى ئازايتىش، زۇكام كىشىلەر بىلەن ئۇچرىشىشتىن ساقلىنىش، بۇرۇن بوشلۇقىنى دائىم يۇيۇپ تۇرۇش، فىزىئولوگىيەلىك تۇز سۈيىدە ئېغىز چايقاش، ماسكا تاقاش قاتارلىق ئۇسۇللار ئارقىلىق نەپەس يولى يۇقۇملىنىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش كېرەك.

4. سوغۇققا دېققەت قىلىش لازىم. كۈزدە تېمپېراتۇرا تەدرىجىي تۆۋەنلەيدۇ. بەدەن تېمپېراتۇرىسىنىڭ تۇراقلىقىنى ساقلاش ئۈچۈن، كىيىمنى كۆپەيتىش ۋە ئازايتىش ئارقىلىق كىلىمات ئۆزگىرىشىگە ماسلىشىشقا توغرا كېلىدۇ. شۇڭا، كىيىم كىيىشنىمۇ ئاستا- ئاستا تەدرىجىي كۆپەيتىپ، بەدەننى سوغۇق ھاۋانىڭ غىدىقلىشىغا ئاستا- ئاستا ماسلاشتۇرۇپ، نېرۋا ۋە بەدەن سۇيۇقلۇقىنىڭ تەڭشەش ئىقتىدارىنى يۇقىرى كۆتۈرۈپ، سوغۇققا چىداملىق ئىممۇنىتېت كۈچىنى ئاشۇرۇش كېرەك.

5. يېمەك- ئىچمەك ئارقىلىق كۈتۈنۈشكە دېققەت قىلىش لازىم. يېمەك- ئىچمەك جەھەتتە مەنپىيلىكنى قوغداپ، قۇرغاقلىشىشنىڭ ئالدىنى ئېلىش، بۆرەكنى قۇۋۋەتلەپ، ئۆپكىنى سىلىقلاشنى ئاساس قىلىش، مۇۋاپىق ھالدا قايناقسۇنى كۆپرەك ئىچىش، يەنە يېشىل يوپۇرماقلىق كۆكتاتلارنى كۆپرەك يېيىش كېرەك. زىققا كېسىلى قوزغالغاندا گۆشلۈك تاماقلارنى يېيىشكە بولمايدۇ. چۈنكى، ھايۋانات مەنبەلىك يېمەكلىكلەر قاننىڭ كىسلاتالىق دەرىجىسىنى ئاشۇرۇپ، ئادەم بەدىنىنىڭ غەيرىي ئاقسىلنى ھەزىم قىلىش ئىقتىدارىغا تەسىر كۆرسىتىدۇ. بۇنىڭ بىلەن غەيرىي ئاقسىل بىر خىل يېڭى رىئاكسىيە مەنبەسىگە ئايلىنىپ زىققا كېسىلىنى قوزغايدۇ.